بررسی تأثیر پشتیانی فناوری اطلاعات از مدیریت دانش بر عملکرد کسب‌وکار، نقش میانجی قابلیت‌های پویا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی با اصالت

نویسنده

استادیار، گروه مدیریت بازرگانی و مدیریت IT، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف این مطالعه، بررسی آثار پشتیانی فناوری اطلاعات و مدیریت­دانش بر عملکرد و مزیت رقابتی همراه با تبیین نقش میانجی قابلیت پویا در این رابطه است.  برای گردآوری داده‌ها، 250 پرسشنامه استاندارد در تیر ماه 1397 بین مدیران عامل و مدیران ارشد سامانه‌های اطلاعاتی 50 شرکت برتر اقتصادی ایران توزیع شد که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. از این بین، 175 پرسشنامه قابل استفاده بود که نشاندهنده پاسخ 70 درصدی است. پس از اطمینان از نیکویی برازش و پایایی و روایی ابزار تحقیق، یافته‌های تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار Smart PLS، نشان داد برخلاف مدیریت­دانش، هرچند پشتیبانی فناوری اطلاعات تنها به طور غیرمستقیم (و نه مستقیم) و از طریق توسعه قابلیت‌های پویا قادر به بهبود عملکرد سازمانی (با شدت تأثیر 31/0) است، شدت تأثیر آن با آثار مستقیم و غیرمستقیم مدیریت دانش بر عملکرد (32/0) اختلاف معناداری ندارد. از این­رو طبق شواهد می‌توان گزارش کرد که قابلیت پویا، ساختار سازمانی میانجی‌گر و معناداری است که از طریق آن منافع قابلیت  مدیریت­دانش و پشتیبانی فناوری اطلاعات به نتایج عملکرد در سطح کسب‌وکارهای بزرگ تبدیل می‌شود؛ لذا می‌توان استدلال کرد که پشتیبانی فناوری اطلاعات از مدیریت­دانش، مزایای غیرمستقیمی برای مدیران 50 شرکت برتر در ایران دارد. این ارتباط نشان می‌دهد که شرکتها باید پشتیبانی فناوری اطلاعات را با نیازهای راهبردی خود همسو کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Effects of Information Technology Support of Knowledge Management on Business Performance: The Mediating Role of Power Dynamics

نویسنده [English]

  • Iman Hakimi
assistant professor at the Faculty of Business Management & IT Management, Payam Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This study is intended to investigate the effects of information technology support and knowledge management on organizational performance and competitive advantage through explaining the mediating role of dynamic capabilities. 250 standardized questionnaires were distributed among chief executive officer and senior managers of information systems of the top 50 economic companies, selected on the basis of purposive sampling method, in Iran in, July 2018. Of these, 175 questionnaires, 70 percent, were usable. Having verified the fitness, validity, and reliability of the research tools, the researcher the analyzed data through Smart PLS. The findings indicated that although information technology support only indirectly (and not directly) is able to improve the organizational performance through the development of power dynamics (with an effect intensity of 0.31), unlike knowledge management, the intensity of its effect shows a significant difference with the direct and indirect effects of knowledge management on performance (0.32). Therefore, it can be reported on the basis of the evidences that power dynamics is a mediating and significant organizational mechanism through which the benefits of knowledge management capability and information technology support turn into high performance results at large businesses. Hence, it can be argued that information technology support of knowledge management contains indirect benefits for managers of top 50 companies in Iran. This relationship shows that companies need to match information technology support with their strategic needs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • T support
  • knowledge management
  • power dynamics approach
  • organizational performance

مراجع

ایرانبان، سیدجواد (1395). شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت­دانش و رابطه آن با مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی. رهیافتینودرمدیریت­آموزشی. ش 8 (2): 142 ـ 127.
حاجی‌زاده، پیمان؛ سرداری، احمد (1397). تأثیر مدیریت­دانش بر بهبود عملکرد نوآورانه سازمان با تأکید بر نقش میانجی یادگیری سازمانی (مورد مطالعه: هولدینگ تولید محصولات پتروشیمی قائد بصیر). فصلنامۀ مدیریت­راهبردی­دانشسازمانی. ش 1 (2): 93 ـ 63.
حیدری، علی؛ دیواندری، علی؛ اعرابی، سیدمحمد و سیدکلالی، نادر (1395). رابطه قابلیت‌های پویا و عملکرد شرکت با میانجیگری قابلیت‌های عملیاتی. چشم­اندازمدیریت بازرگانی. ش 15 (3): 140 ـ 125.
حیدری، علی و سیدکلالی، نادر (1395). ارائة الگوی مزیت رقابتی شرکتهای مشاورة مدیریت براساس نظریة قابلیت‌های پویا. مدیریت بازرگانی. ش 8 (2): 338 ـ 317.
خدامی، سهیلا؛ خدادادحسینی، سیدحمید؛ مشبکی، اصغر و آذر، عادل (1391). طراحی مدل چابکی مشتری با رویکرد قابلیت‌های پویای سازمانی: بررسی نقش شایستگی IT، هوشیاری کارافرینانه و زیرکی بازار. تحقیقات بازاریابینوین. ش 2 (1): 24 ـ 1.
داوری، علی و رضازاده، آرش (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
دیلمقانی، میترا و نامور، محسن (1395). بررسی تأثیر فرایندهای مدیریت­دانش بر قابلیت پویایی در سازمانهای دانش‌بنیان (مطالعه موردی: دانشگاه علوم و تحقیقات تهران). تحقیقاتکتابداریواطلاع‌رسانی دانشگاهی. ش 51 (4): 135 ـ 111.
صادقی‌دروازه، سعید؛ شول، عباس؛ مزروعی‌نصرآبادی، اسماعیل و فرهادیان، علی (1397). نقش قابلیت‌های فرایندی مدیریت­دانش در توانمندسازی ساختاری منابع انسانی (مورد مطالعه: دانشگاه علامه طباطبائی). فصلنامۀ مدیریت­راهبردیدانشسازمانی. ش 1 (1): 72 ـ 49.
کردنائیج، اسد­الله؛ مسبکی، اصغر؛ ساسانی، محمدهادی و دلخواه، جلیل. بررسی تأثیر قابلیت‌های پویایی بر عملکرد سازمانی با رویکرد کارت امتیازی متوازن. پژوهشنامهمدیریت­اجرایی. ش 6 (12): 130 ـ 107.
محمدی، رضا (1396). بررسی رابطه مدیریت­دانش با عملکرد سازمانی در سازمانهای پروژه‌محور. دوماهنامه مطالعاتکاربردیدرعلوممدیریتوتوسعه. ش 2 (1): 14 ـ 1.
یونسی‌فر، سیدمحمد؛ محقر، علی و یونسی‌فر، سیدعلی (1393). بررسی رابطه مدیریت دانش و عملکرد سازمانی (مطالعه موردی: بیمارستان شهید صدوقی یزد). فصلنامه علمی ـ پژوهشی توسعه آموزش جندی­شاپور. ش 5 (3): 280 ـ 275.
 
References
Cabrilo, S., & Dahms, S. (2018). How strategic knowledge management drives intellectual capital to superior innovation and market performance. Journal of Knowledge Management, 22(3), 621-648.
Cui, X. (2017). In-and extra-role knowledge sharing among information technology professionals: The five-factor model perspective. International Journal of Information Management, 37(5), 380-389.
Easterby‐Smith, M., & Prieto, I. M. (2008). Dynamic capabilities and knowledge management: an integrative role for learning?. British journal of management, 19(3), 235-249.
Easterby‐Smith, M., & Prieto, I. M. (2008). Dynamic capabilities and knowledge management: an integrative role for learning?. British journal of management, 19(3), 235-249.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50.
Handzic, M. (2004). Knowledge management: Through the technology glass (Vol. 2). World scientific.
Helfat, C. E. (1997). Know‐how and asset complementarity and dynamic capability accumulation: the case of R&D. Strategic management journal, 18(5), 339-360.
Hung, R. Y. Y., Lien, B. Y. H., & McLean, G. N. (2009). Knowledge management initiatives, organizational process alignment, social capital, and dynamic capabilities. Advances in Developing Human Resources, 11(3), 320-333.
Iris, R., & Vikas, A. (2011). E-Learning technologies: A key to Dynamic Capabilities. Computers in Human Behavior, 27(5), 1868-1874.
Jackson, C. (1999). Process to product–creating tools for knowledge management hype. Journal for Quality and Participation, 21(4), 58-60.
Lee, H., & Choi, B. (2003). Knowledge management enablers, processes, and organizational performance: an integrative view and empirical examination. Journal of management information systems, 20(1), 179-228.
Lee, S., Gon Kim, B., & Kim, H. (2012). An integrated view of knowledge management for performance. Knowledge management, 16(2), 183-203.
Lin, Y., & Wu, L. Y. (2014). Exploring the role of dynamic capabilities in firm performance under the resource-based view framework. Journal of business research, 67(3), 407-413.
Marwick, A. D. (2001). Knowledge management technology. IBM systems journal, 40(4), 814-830.
Moss, S., Prosser, H., Costello, H., Simpson, N., Patel, P., Rowe, S., ... & Hatton, C. (1998). Reliability and validity of the PAS‐ADD Checklist for detecting psychiatric disorders in adults with intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research, 42(2), 173-183.
Najmi, K., Kadir, A. R., & Kadir, M. I. A. (2018). Mediation effect of dynamic capability in the relationship between knowledge management and strategic leadership on organizational performance accountability. International Journal of Law and Management, 60(2), 517-529.
Nieves, J., & Haller, S. (2014). Building dynamic capabilities through knowledge resources. Tourism Management, 40, 224-232.
Pelham, A. M. (1997). Mediating influences on the relationsmp between market orientation and profitability in small industrial firms. Journal of Marketing Theory and Practice, 5(3), 55-76.
Sher, P. J., & Lee, V. C. (2004). Information technology as a facilitator for enhancing dynamic capabilities through knowledge management. Information & management, 41(8), 933-945.
Singh, B., & Rao, M. K. (2016). Examining the Effects of Intellectual Capital on Dynamic Capabilities in Emerging Economy Context: Knowledge Management Processes as a Mediator. Emerging Economy Studies, 2(1), 110-128.
Tseng, S. M., & Lee, P. S. (2014). The effect of knowledge management capability and dynamic capability on organizational performance. Journal of Enterprise Information Management, 27(2), 158-179.
Tseng, S. M., & Lee, P. S. (2014). The effect of knowledge management capability and dynamic capability on organizational performance. Journal of Enterprise Information Management, 27(2), 158-179.
Turulja, L., & Bajgoric, N. (2018). Information technology, knowledge management and human resource management: Investigating mutual interactions towards better organizational performance. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 48(2), 255-276.
Van Reijsen, J., Helms, R., Batenburg, R., & Foorthuis, R. (2015). The impact of knowledge management and social capital on dynamic capability in organizations. Knowledge Management Research & Practice, 13(4), 401-417.
Wang, C. L., & Ahmed, P. K. (2007). Dynamic capabilities: A review and research agenda. International journal of management reviews, 9(1), 31-51.
Wang, E., Klein, G., & Jiang, J. J. (2007). IT support in manufacturing firms for a knowledge management dynamic capability link to performance. International Journal of Production Research, 45(11), 2419-2434.
Wheeler, B. C. (2002). NEBIC: A dynamic capabilities theory for assessing net-enablement. Information systems research, 13(2), 125-146.
Wu, L. Y. (2006). Resources, dynamic capabilities and performance in a dynamic environment: perceptions in Taiwanese IT enterprises. Information & Management, 43(4), 447-454.
مدیریت راهبردی دانش سازمانی
دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 5
شماره پیاپی 5، فصلنامه تابستان
شهریور 1398
صفحه 147-172

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 اسفند 1397
  • تاریخ بازنگری: 27 اردیبهشت 1398
  • تاریخ پذیرش: 24 مرداد 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار