بررسی نقش میانجی مدیریت دانش در تأثیر سرمایه اجتماعی و ظرفیت جذب بر عملکرد شرکت‌های مالی شرکت‌های دانش بنیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی با اصالت

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

2 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

با افزایش سرمایه اجتماعی، کسب و کار شرکت‌ها از رونق برخوردار شده است. در غیر این صورت چالش‌های زیادی بر سر راه موفقیت شرکت‌ها برای حفظ مشتریان قرار می‌گیرد، از جمله راهکارها برای سازمان ها جهت به دست آوردن مزیت رقابتی، ایجاد و افزایش فرایندهای ظرفیت جذب دانش در سازمان است. ظرفیت جذب دانش بستری برای افزایش دانش سازمانی و نیز جلب دانش تازه در راستای کسب اهداف سازمانی و نیز ارائه راهکارهای خلاقانه برای برون رفت از مسائل سازمانی می‌باشد. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی نقش میانجی مدیریت دانش در تأثیر سرمایه اجتماعی و ظرفیت جذب بر عملکرد مالی شرکت پرداخته می‌شود. این پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل از مدیران و کارکنان شرکت‌های مالی است؛ که بصورت تصادفی تعداد 150 نفر از اعضای نمونه در دسترس قرار گرفته و پرسشنامه‌ها تکمیل شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss و روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی.ال.اس. تجزیه و تحلیل شدند. بررسی نتایج این تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی بر مدیریت دانش و ظرفیت جذب تأثیر داشته و بر عملکرد شرکت تاثیر ندارد، همچنین ظرفیت جذب بر مدیریت دانش و عملکرد شرکت، و مدیریت دانش نیز بر عملکرد شرکت تأثیر معنی داری دارد؛ علاوه بر این مدیریت دانش توانست رابطه بین سرمایه اجتماعی، ظرفیت جذب را با عملکرد شرکت میانجی‌گری کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the mediating role of knowledge management in the effect of social capital and absorption capacity on the performance of financial companies

نویسندگان [English]

  • Hossein Rahimi 1
  • Hamidreza Lotfi 2
1 Corresponding Author:Associate Professor, Department of Business Management, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
2 Doctoral student of Business Administration, Department of Business Administration, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

With the increase of social capital, the business of companies is prosperous. Otherwise, many challenges will be placed on the way of companies' success to retain customers, including solutions for organizations to gain competitive advantage, create and increase processes of knowledge absorption capacity in the organization, knowledge absorption capacity is the basis for increasing organizational knowledge. It is also attracting new knowledge in order to achieve organizational goals and also providing creative solutions to solve organizational problems. Therefore, in this research, the mediating role of knowledge management in the effect of social capital and absorption capacity on the company's financial performance is investigated. This research is descriptive-correlation type. The statistical population of this research consists of managers and employees of financial companies; 150 members of the sample were randomly selected and the questionnaires were completed. The data were analyzed using spss software and partial least squares method and SmartPLS software. were analyzed. Examining the results of this research showed that social capital has an effect on knowledge management and absorption capacity and does not affect the company's performance, also absorption capacity has a significant effect on knowledge management and company performance, and knowledge management also has a significant effect on company performance; In addition, knowledge management was able to mediate the relationship between social capital, absorptive capacity and company performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social capital
  • absorptive capacity
  • knowledge management
  • company performance
اسلامی، قاسم؛ حسن‌زاده، روح‌الله و شهرآبادی، ملیکا. (1399). بررسی تأثیر ظرفیت جذب دانش بر عملکرد شرکت از طریق نقش جهت‌گیری فناوری. نخستین همایش ملی رویکردهای نوین مدیریت در مطالعات میان‌رشته‌ای. دانشکده علوم انسانی آزادشهر.
تاش، مهیم؛ ساعدی، عبدالله؛ غفاری، حسن و پوران چنار، گل‌بهار. (۱۴۰۰). واکاوی نقش واسطه ظرفیت جذب دانش در تأثیر فرهنگ نوآوری بر چابکی منابع انسانی. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، ۷ (۴)، ۱۴۹-۱۷۲.
جنیدی جعفری، مهدی؛ درویشی، فرهاد و فضلی، صفر. (1400). سناریوهای تحلیلی آینده بانکداری ایران با ترکیب قابلیت‌های ظرفیت جذب دانش و آینده‌نگاری شرکتی. فصلنامه آینده‌پژوهی مدیریت، 31(126)، 85-104.
دانش، فرشید؛ کاظمی علیشاهی، حمید؛ رحیمی، صالح و سهیلی، فرامرز. (۱۳۹۹). رابطه سرمایه اجتماعی با سرمایه فکری و مدیریت دانش در بیمه ایران. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، ۶(۲)، ۱۳۱-۱۵۵.
درویشی، پروین. (1400). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد کارکنان و سرمایه اجتماعی با نقش میانجی پیش محیطی در شرکت توزیع نیروی برق استان خوزستان. فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5(73)، 183-206.
دهقانی سلطانی، مهدی و قانونی کرمانی، مهدی. (1401). تأثیر شبکه داخلی بر دوسوتوانی نوآوری با تبیین نقش میانجی انتقال دانش و ظرفیت جذب دانش در نظام آموزش عالی. فصلنامه علمی آموزش دریایی، 9(29)، 39056.
رمضانی قطب‌آبادی، علی؛ فرهادی، پیام و پران، محمد مرتضی. (1399). بررسی تأثیر برند بر وفاداری مشتری، تمایل به خرید تمایل به تبلیغات شفاهی. نشریه بررسی‌های بازرگانی، 102(1)، 25-40.
سیدی زاده، ثریا. (1401). ارزیابی میزان اثر سرمایه اجتماعی در ایجاد تاب‌آوری سازمانی در شرکت‌های خصوصی کهکیلویه و بویراحمد. فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 6(84)، 1310-1321.
مظفری، زانا. (1401). تأثیر سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی بر آلودگی آب استان‌های ایران. فصلنامه علمی _ پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 14(1)، 1-19.
مؤمنی، مریم؛ نظر پوری، امیر هوشنگ و موسوی، سید نجم‌الدین. (1399). بررسی تأثیر مدیریت دانش مشتری بر ظرفیت نوآوری با نقش میانجی ظرفیت جذب دانش. پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 12(23)، 146-168.
نیک بخش، بهرام. (1401). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر قصد خرید مشتری با نقش میانجی اعتبار برند. دو فصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، 11(1)، 223-242.
Adler, P. S., & Kwon, S. W. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Academy of management review, 27(1), 17-40.‏
Andreeva, T., & Kianto, A. (2012). Does knowledge management really matter? Linking knowledge management practices, competitiveness and economic performance. Journal of knowledge management.‏
Aris, A. Z. B. Z. (2013). Requirement for knowledge sharing behavior: A review of empirical findings. Journal of Asian Scientific Research3(6), 517-526.‏
Aribi, A., & Dupouët, O. (2015). The role of organizational and social capital in the firm’s absorptive capacity. Journal of Knowledge Management,‏ 19(5), 987-1006.
Augier, M., & Teece, D. J. (2009). Dynamic capabilities and the role of managers in business strategy and economic performance. Organization science, 20(2), 410-421.‏
Acquaah, M. (2007). Managerial social capital, strategic orientation, and organizational performance in an emerging economy. Strategic management journal, 28(12), 1235-1255.‏
Bhatt, G. D. (2001). Knowledge management in organizations: examining the interaction between technologies, techniques, and people. Journal of knowledge management., 5(1), 68-75.
Bharati, P., Zhang, W., & Chaudhury, A. (2015). Better knowledge with social media? Exploring the roles of social capital and organizational knowledge management. Journal of Knowledge Management,
Berglund, E., Lytsy, P., & Westerling, R. (2019). Living environment, social support, and informal caregiving are associated with healthcare seeking behaviour and adherence to medication treatment: A cross‐sectional population study. Health & social care in the community, 27(5), 1260-1270.‏
Barney, J. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of management, 17(1), 99-120.‏
Brooking, A. (1997). The management of intellectual capital. Long range planning, 3(30), 364-365.‏
Carmona-Lavado, A., Cuevas-Rodríguez, G., & Cabello-Medina, C. (2010). Social and organizational capital: Building the context for innovation. Industrial marketing management, 39(4), 681-690.‏
Chakravarthy, B. S. (1986). Measuring strategic performance. Strategic management journal, 7(5), 437-458.‏
Chen, Y., Luo, H., Chen, J., & Guo, Y. (2022). Building data-driven dynamic capabilities to arrest knowledge hiding: A knowledge management perspective. Journal of Business Research, 139, 1138-1154.‏
Chen, Y. S., Lin, M. J. J., & Chang, C. H. (2009). The positive effects of relationship learning and absorptive capacity on innovation performance and competitive advantage in industrial markets. Industrial marketing management, 38(2), 152-158.‏
Chatzoglou, P. D., Sarigiannidis, L., Vraimaki, E., & Diamantidis, A. (2009). Investigating Greek employees’ intention to use web-based training. Computers & Education, 53(3), 877-889.‏
Chuang, M. Y., Chen, C. J., & Lin, M. J. J. (2016). The impact of social capital on competitive advantage: The mediating effects of collective learning and absorptive capacity. Management Decision,
Chuang, M. Y., Chen, C. J., & Lin, M. J. J. (2016). The impact of social capital on competitive advantage: The mediating effects of collective learning and absorptive capacity. Management Decision,‏ 50(6), 1443-1463.
Cho, H. J., & Pucik, V. (2005). Relationship between innovativeness, quality, growth, profitability, and market value. Strategic management journal, 26(6), 555-575.‏
Cohen, W. M., & Levinthal, D. A. (1994). Fortune favors the prepared firm. Management science, 40(2), 227-251.‏
Coff, R., & Kryscynski, D. (2011). Drilling for micro-foundations of human capital-based competitive advantages. Journal of Management, 37(5), 1429-1443.
Cordero, L., & Ferreira, J. J. (2019). Absorptive capacity and organizational mechanisms: A systematic review and future directions. Review of International Business and Strategy,
Da Costa, J. C. N., Camargo, Sh. M., Toaldo, A. M. M., & Didonet, S. R. (2018). The role of marketing capabilities, absorptive capacity, and innovation performance. Marketing Intelligence & Planning, 30(4), 410-424.
Darroch, J. (2005). Knowledge management, innovation and firm performance. Journal of knowledge management.9 )3( ,101-115
Dustin, M. L. (2014). The immunological synapse. Cancer immunology research, 2(11), 1023-1033.‏
Flatten, T. C., Engelen, A., Zahra, S. A., & Brettel, M. (2011). A measure of absorptive capacity: Scale development and validation. European Management Journal, 29(2), 98-116.‏
Felício, J. A., Couto, E., & Caiado, J. (2014). Human capital, social capital and organizational performance. Management decision, 52(2), 350-364.
Fornell, C., Johnson, M. D., Anderson, E. W., Cha, J., & Bryant, B. E. (1996). The American customer satisfaction index: nature, purpose, and findings. Journal of marketing, 60(4), 7-18.‏
Gold, A. H., Malhotra, A., & Segars, A. H. (2001). Knowledge management: An organizational capabilities perspective. Journal of management information systems, 18(1), 185-214.‏
Hooley, G. J., Greenley, G. E., Cadogan, J. W., & Fahy, J. (2005). The performance impact of marketing resources. Journal of business research, 58(1), 18-27.‏
Hlupic, V., Pouloudi, A., & Rzevski, G. (2002). Towards an integrated approach to knowledge management: ‘hard’, ‘soft’and ‘abstract’issues. Knowledge and process management, 9(2), 90-102.‏
Hughes, M., Morgan, R. E., Ireland, R. D., & Hughes, P. (2014). Social capital and learning advantages: A problem of absorptive capacity. Strategic Entrepreneurship Journal, 8(3), 214-233.‏
Huarng, K. H., & Rey-Martí, A. (2019). Special issue on digital transformations and value creation in management. European Journal of Management and Business Economics, 28(2), 110-113.
Hoffman, J. J., Hoelscher, M. L., & Sherif, K. (2005). Social capital, knowledge management, and sustained superior performance. Journal of knowledge management, 9(3), 93-100. ‏
Hurley, R. F., & Estelami, H. (2007). An exploratory study of employee turnover indicators as predictors of customer satisfaction. Journal of Services Marketing,
Hilton, S. K., Arkorful, H., & Martins, A. (2021). Democratic leadership and organizational performance: the moderating effect of contingent reward. Management Research Review,
Hooff, B., & Huysman, M. (2009). Managing knowledge sharing: Emergent and engineering approaches. Information & management, 46(1), 1-8.‏
Jannopat, S., & PHORNLAPHATRACHAKORN, K. (2022). Fraud Investigation, Internal Audit Quality and Organizational Performance: Empirical Evidence from Thai Listed Companies. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 9(1), 311-324.‏
Johnson, R. A., & Greening, D. W. (1999). The effects of corporate governance and institutional ownership types on corporate social performance. Academy of management journal, 42(5), 564-576.‏
Jeon, H., & Choi, B. (2012). The relationship between employee satisfaction and customer satisfaction. Journal of Services Marketing, 26(5), 332-341.
Kim, M., Koo, D. W., & Han, H. S. (2021). Innovative behavior motivations among frontline employees: The mediating role of knowledge management. International Journal of Hospitality Management, 99, 103062.‏
Kiessling, T. S., Richey, R. G., Meng, J., & Dabic, M. (2009). Exploring knowledge management to organizational performance outcomes in a transitional economy. Journal of world business, 44(4), 421-433.‏
Kostopoulos, K., Papalexandris, A., Papachroni, M., & Ioannou, G. (2011). Absorptive capacity, innovation, and financial performance. Journal of Business Research, 64(12), 1335-1343.‏
Lichtenthaler, U., & Lichtenthaler, E. (2009). A capability‐based framework for open innovation: Complementing absorptive capacity. Journal of management studies, 46(8), 1315-1338.‏
Marshall, M. N. (1996). Sampling for qualitative research. Family practice13(6), 522-526.‏
Marques, D. P., & Simón, F. J. G. (2006). The effect of knowledge management practices on firm performance. Journal of knowledge management,
Monavvarian, A., Asgari, N., Akhavan, P., & Ashena, M. (2013). Developing social capital for facilitating knowledge management practices. International Journal of Social Economics,‏ 40(9), 826-844.
Moran, P. (2005). Structural vs. relational embeddedness: Social capital and managerial performance. Strategic management journal, 26(12), 1129-1151.‏
Nonaka, I. (2007). The knowledge-creating company. Harvard Business Review, 85(7/8), 162-171.
Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of management review, 23(2), 242-266.‏
Phookan, H., & Sharma, R. R. (2021). Subsidiary power, cultural intelligence and interpersonal knowledge transfer between subsidiaries within the multinational enterprise. Journal of International Management, 27(4), 100859.‏
Preece, M. (2015). In Sustaining Competitive Advantage via Business Intelligence, Knowledge Management, and System Dynamics. Emerald Group Publishing Limited,
Payne, G. T., Moore, C. B., Griffis, S. E., & Autry, C. W. (2011). Multilevel challenges and opportunities in social capital research. Journal of management, 37(2), 491-520.‏
Roussel, C., & Deltour, F. (2012). Beyond cross-functional teams: knowledge integration during organizational projects and the role of social capital. Knowledge Management Research & Practice, 10(2), 128-140.‏
Singh, F. Z. J. W. M. (2015). To cite this document: Fang Zhao Joseph Wallis Mohini Singh, (2015),"E-government development and the digital economy: a reciprocal relationship", Internet Research, Vol. 25 Iss 5 pp. 734-766 Permanent link to this document. Internet Research, 25(5), 734-766.‏
Schildt, H., Keil, T., & Maula, M. (2012). The temporal effects of relative and firm level absorptive capacity on interorganizational learning. Strategic management journal, 33(10), 1154-1173.‏
Tan, A. (2018). The effect of social capital and absorptive capacity through knowledge management on finance company performance in Indonesia. International Business Research, 11(1), 87-101.‏
Tortoriello, M. (2015). The social underpinnings of absorptive capacity: The moderating effects of structural holes on innovation generation based on external knowledge. Strategic Management Journal, 36(4), 586-597.‏
Tipu, S. A. A., & Fantazy, K. (2018). Exploring the relationships of strategic entrepreneurship and social capital to sustainable supply chain management and organizational performance. International Journal of Productivity and Performance Management,‏ 67(9): 2046-2070.
Tanriverdi, H. (2005). Information technology relatedness, knowledge management capability, and performance of multibusiness firms. MIS quarterly, 29 )2(, 311-334.‏
Venkatraman, N., & Ramanujam, V. (1986). Measurement of business performance in strategy research: A comparison of approaches. Academy of management review, 11(4), 801-814.‏
Wang, W., & Lu, S. (2021). University-industry innovation community dynamics and knowledge transfer: Evidence from China. Technovation, 106, 102305.‏
Wang, X., Maeda, K., Thomas, A., Takanabe, K., Xin, G., Carlsson, J. M., & Antonietti, M. (2009). A metal-free polymeric photocatalyst for hydrogen production from water under visible light. Nature materials, 8(1), 76-80.‏
Wernerfelt, B. (1984). A resource based view of the firm. Strategic management journal, 5(2), 171-180.‏
Waddock, S. A., & Graves, S. B. (1997). The corporate social performance–financial performance link. Strategic management journal, 18(4), 303-319.‏
Zhang, Q., & Fung, H. G. (2006). China's social capital and financial performance of private enterprises. Journal of Small Business and Enterprise Development., 13(2), 198-207.
Zahra, S. A., & George, G. (2002). The net-enabled business innovation cycle and the evolution of dynamic capabilities. Information systems research, 13(2), 147-150.‏