بررسی تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد راهبردی و عملیاتی سازمان‌ها از طریق بکارگیری مدل تعالی سازمانی 2020

نوع مقاله : مقاله پژوهشی با اصالت

نویسندگان

1 دانشیار، گروه سیاستگذاری علم و فناوری، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری، مدیریت سیستم‌ها، دانشکده مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، قم، ایران

3 دانشجوی دکتری، مدیریت سیستمها، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران ، ایران

چکیده

امروزه توجه به مدیریت دانش سازمانی به­عنوان یکی از حوزه‌های راهبردی و کلیدی بهبود و تعالی سازمانی، در حال گسترش روز­افزون است. جایگاه خاص مدیریت دانش در استانداردها و مدل‌های بهبود و تعالی سازمانی در چند سال گذشته متحول شده و به­عنوان یکی از حوزه‌های اصلی کسب و کار سازمان، مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌گیرد. این تغییر در نسخه جدید مدل تعالی سازمانی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (EFQM) که در سال 2020 منتشر شده کاملا محسوس و قابل توجه است. از سوی دیگر بکارگیری مدل جامع و بین­المللی در راستای ارتقاء و بهبود مدیریت دانش سازمانی یکی از مسائل و چالش‌های پیش روی سازمان‌ها است. بر این اساس هدف مطالعه پیش­رو بررسی تاثیر بهبود استقرار مدیریت دانش به­عنوان یکی از مولفه‌های اصلی زنجیره ارزش سازمانی و تاثیر نهایی آن بر عملکرد استراتژیک و عملیاتی سازمان، از طریق بکارگیری مدل تعالی جدید ویرایش 2020 است. جامعه آماری تحقیق حاضر بالغ بر 90 شرکت‌ و موسسه تابعه ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) با تجربه حضور در فرایند ارزیابی تعالی سازمانی می­باشند که پرسشنامه طراحی شده از طریق واحد اصلی متولی تعالی در دفتر مرکزی ستاد برای شرکت‌های زیر­مجموعه و متولیان تعالی ارسال و 67 پرسشنامه خبرگی تکمیل و دریافت شد. جهت تحلیل داده‌ها از رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که مدل جدید تعالی سازمانی به­لحاظ تعمیق موضوع مدیریت دانش چارچوبی مناسبی جهت بهبود استقرار مدیریت دانش خصوصاً از منظر فرهنگ سازمانی و رهبری دانش‌محور و تعامل دانشی با ذینفعان کلیدی است و نهایتاً منجر به بهبود عملکرد راهبردی و عملیاتی سازمان‌ها می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation on the Effect of Knowledge Management on the Strategic and Operational Performance of Organizations Through the Application of Organizational Excellence Model (EFQM 2020)

نویسندگان [English]

  • Ruhollah Tavallaei 1
  • Payam Haghighi Boroujeni 2
  • Hassan Khalili 3
1 Associate Professor, Faculty of Management and Economics, Imam Hossein University, Tehran, Iran
2 Ph.D. Student in Systems Management, Department of Management, Faculty of Management and Accounting, University of Tehran, Farabi Campus, Qom, Iran
3 Ph.D. Student in Systems Management, Department of Systems Management, Faculty of Management and Economics, Imam Hossein University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Today, the focus on organizational knowledge management as one of the strategic and key areas of organizational improvement and excellence is growing. The special place of knowledge management in standards and models of organizational improvement and excellence has changed in the past few years and it is now evaluated as one of the main business areas of the organization. This change is quite noticeable and significant in the new version of the European Quality Management Foundation (EFQM) organizational excellence model, published in 2020. On the other hand, applying a comprehensive and international model in order to promote and improve organizational knowledge management is one of the issues and challenges ahead of the organizations. Accordingly, the purpose of this study is to investigate the impact of improving knowledge management deployment as one of the main components of organizational value chain and its final impact on strategic and operational performance of the organization, using the new model of excellence edition 2020. The statistical population of the present study is over 90 companies and institutes affiliated to the Executive Headquarters of Imam Khomeini’s Command Organization, with the experience in participating in the process of organizational excellence evaluation. A number of 67 expert questionnaires were sent and completed. To analyze the data, the structural equation modeling approach with partial least squares method and Smart PLS software was used. The results show that the new model of organizational excellence is a good framework for improving the establishment of knowledge management, in terms of deepening the issue of knowledge management, especially from the aspects of organizational culture, knowledge-based leadership and knowledge interaction with the key stakeholders and, ultimately leads to improved strategic and operational performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Excellence
  • Quality
  • Knowledge
  • Knowledge Management
  • EFQM 2020

مراجع

  • امیرکبیری، علیرضا و صادقی حمید (1394) . بررسی رابطه بین استقرار سیستم های مدیریت دانش و تعالی سازمانی مطالعه موردی: اداره کل تعاون استان تهران، فصلنامه مدیریت کسب و کار، شماره 28، ص 91 - 95
  • جاویدنیا، رضا و کمالی میرتوحید (1396). بررسی وضعیت مدیریت دانش در دانشگاه صنعتی ارومیه با استفاده از رویکردEFQM، فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانش شناسی، سال چهارم، شماره 2، ص 13 - 17
  • ردایی، علیرضا و طحاری مهرجردی و همکاران (1391). بررسی رابطه آمادگی سازمان برای استقرار مدیریت دانش و عملکرد سازمانی با رویکرد مدل تعالی سازمان (EFQM) (مورد شرکت توزیع برق استان یزد)، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات، دوره 28، شماره 3، ص 648 - 649
  • مانی، جواد و همکاران(1391). معرفی مدلی ابی معادلات ساختاری به روش حداقل مجذورات جزئی(PM-PLS)". مجله برخط دانش روانشناختی، سال اول
  • میرغفوری، سید حبیب اله و همکاران (1389). ارزیابی دانشکده های دانشگاه یزد از نظر بکارگیری مدیریت دانش با استفاده از رویکرد ترکیی EFQM و TOPSIS فازی، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال دوم،  شماره 4، ص 92
  • نجمی، منوچهر و حسینی، سیروس ( 1382). مدل سر آمدی EFQM از ایده تا عمل، تهران: موسسه مطالعات بهره وری
  • نجمی، منوچهر و باقری، مصطفی (1398). کتاب مدل تعالی EFQM 2020 از ایده تا عمل. سازمان مدیریت صنعتی
  • نورالنساء، رسول و همکاران(1390). تحلیل تاثیرات مدیریت دانش بر تعالی سازمانی با به کارگیری سیستم‌های دینامیکی، تهران: نخستین کنفرانس ملی رویکرد سیستمی در ایران

Reference:

  • Asif, M., de Vries, H.J., Ahmad, N. (2013). Knowledge creation through quality management Total Qual. Manag. 24 (6), 664–677
  • Criado-García, F., Calvo-Mora, A., & Martelo-Landroguez, S. (2019). Knowledge management issues in the EFQM excellence model framework. International Journal of Quality and Reliability Management, 37(5), 781–800. https://doi.org/10.1108/IJQRM-11-2018-0317
  • Calvo-Mora, , Navarro-García, A., Rey-Moreno, R., Perianez-Cristobal, R. (2016). Excellence management practices, knowledge management and key business results in large organisations and SMEs: A multi-groupanalysis, European Management Journal (2016), http://dx.doi.org/10.1016/j.emj.2016.06.005
  • Calvo-Mora, A., Picón, A., Ruíz, C., Cauzo, L. (2014). The relationshipsbetween soft-hard TQM factors and key business results. Int. J. Oper. Prod. 34 (1), 115–143.
  • Calvo-Mora, A., Picón-Berjoyo, A., Ruiz-Moreno, C., Cauzo-Bottala, L. (2014). Contextual and mediation analysis between TQM critical factors and organisational results in the EFQM Excellence Model framework. Int. Prod. Res.
  • http://dx.doi.org/10.1080/00207543.2014.975859
  • Calvo-Mora, A., Navarro-García, A., & Periañez-Cristobal, R. (2015). Project to improve knowledge management and key business results through the EFQM excellence model. International Journal of Project Management, 33(8), 1638–1651. https://doi.org/10.1016/j.ijproman.2015.01.010
  • Christin, D., & Master, H. (2020). a Study of the Efqm Model : Financial Results , Sustainability & the Relation With Iso 9001. July.
  • Daud, S., Yusoff, W. (2011). The influence of soft and hard TQM factors on knowledge management: perspective from Malaysia. Int. Conf. Manag. Sci. 8, 17–22
  • Fonseca, L., Amaral, A., & Oliveira, J. (2021). Quality 4.0: The efqm 2020 model and industry 4.0 relationships and implications. Sustainability (Switzerland), 13(6). https://doi.org/10.3390/su13063107
  • Kimble, C. (2013), “What Cost Knowledge Management? The Example of Infosys,” Global Business and Organizational Excellence, 32(3): 6-14
  • Meyer, S. M., & Collier, D. A. (2001), “An Empirical Test of the Causal Relationships in the Baldridge Health Care Pilot Criteria,” Journal of Operations Management, 19(4): 403-425
  • Nenadál, J. (2020). The new EFQM model: What is really new and could be considered as a suitable tool with respect to quality 4.0 concept? Quality Innovation Prosperity, 24(1), 17–28. https://doi.org/10.12776/QIP.V24I1.1415
  • Suárez, E.M., Roldán, J., Calvo-Mora, A. (2014). A structural analysis of the EFQM Mode an assessment of the mediating role of process management. Bus. Econ. Manag. 15 (05), 862–885. http://dx.doi.org/10.3846/16111699. 2013.776627.
مدیریت راهبردی دانش سازمانی
دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 14
شماره پیاپی 14، فصلنامه پاییز
آذر 1400
صفحه 141-174

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 18 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 18 دی 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار