تبیین و بومی‌سازی مؤلفه‌های فرهنگی مؤثر در به اشتراک‌گذاری دانش (مورد کاوی: یک سازمان دولتی)

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت دانش، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

2 استادیار، پژوهشکده هوش مصنوعی و علوم شناختی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

چکیده

حرکت به سوی دانش­محوری در دنیای کنونی و رسیدن به برتری رقابتی در سازمان­ها، اشتراک‌گذاری دانش را به­عنوان یک مقوله مهم مطرح کرده است. به بیانی دیگر عدم اشتراک‌گذاری دانش در سازمان منجر به بی­کفایتی در امر مدیریت دانش سازمانی می­گردد. هدف از این پژوهش تدوین و بومی‌سازی مؤلفه‌های فرهنگی مؤثر در به اشتراک‌گذاری دانش به­منظور ارائه راهکارهایی جهت بهبود اشتراک دانش انجام گرفته است. پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده مدل­سازی معادلات ساختاری،   مؤلفه­های فرهنگی مؤثر در به اشتراک­گذاری دانش را استخراج نماید. بدین منظور با مرور ادبیات پژوهش مؤلفه­های فرهنگی مؤثر در به اشتراک­گذاری دانش در قالب 8 مؤلفه شناسایی شد. سپس بر اساس مؤلفه­های شناسایی شده پرسشنامه محقق ساخته در قالب 36 گویه طراحی گردید. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مسئولین یک سازمان دولتی به تعداد 75 نفر می­باشد که به علت محدودیت جامعه از روش تمام شماری استفاده شده است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی - پیمایشی با استفاده از مدل­سازی معادلات ساختاری با نرم­افزار Smart Pls و ابزار سنجش، پرسشنامه پنج گزینه­ای مبتنی بر مقیاس لیکرت است. برای بررسی پایایی ابزار گردآوری داده­ها از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) و برای بررسی روایی علاوه بر روایی صوری از ابزار AVE استفاده شده است. نتایج تجزیه‌ و تحلیل یافته­های پژوهش نشان می­دهد که از میان مؤلفه­های فرهنگی شناسایی شده مؤلفه­های اعتماد، ارتباطات سازمانی، تعهد، مشارکت و همکاری و کار تیمی، پاداش و تشویق و حمایت و پشتیبانی به ترتیب بیشترین تأثیرگذاری مثبت در اشتراک­گذاری دانش کارکنان دارند. البته دو مؤلفه فرهنگی دیگر (رهبری و یادگیری و دانش­افزایی) نیز، مطمئناً در اشتراک­گذاری دانش تأثیر گذارند که در این پژوهش معنادار نشده­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Interpretation and Localization of the Effective Cultural Components of Knowledge Sharing (Case Study: A Governmental Organization)

نویسندگان [English]

  • omid Rahmani Meybodi 1
  • Sayed Abdollah Salehnejad 2
1 Master of knowledge management, Research Institute of Knowledge and Cognitive Intelligence, Imam Hossein University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Research Institute of Artificial Intelligence and Cognitive Sciences, Imam Hossein University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The movement towards knowledge-based management and administration in today's world and achieving competitive excellence in organizations has made knowledge sharing an important issue. In other words, the lack of knowledge sharing in the organization leads to inefficiency in organizational knowledge management. The purpose of this study is to explain and localize the effective cultural components in knowledge sharing in order to provide solutions for knowledge sharing improvement. The present study seeks to extract the cultural components effective in knowledge sharing by using structural equation modeling. For this purpose, by reviewing the research literature, effective cultural components in knowledge sharing in the form of 8 components are identified. Then, based on the identified components, a researcher-made questionnaire is designed in the form of 36 items. The statistical population of this study includes all the officials of a government organization comprising of 75 personnel, utilizing the counting method due to the limitation of the population. The research method of this descriptive-survey research using structural equation modeling with Smart Pls software and measurement tool is a five-choice questionnaire based on Likert scale. Cronbach's alpha and combined reliability (CR) are used to evaluate the reliability of the data collection tool, whilst in addition to face validity, the AVE tool is used to evaluate the validity. The results of the analysis of the research findings show that among the identified cultural components, the components of trust, organizational communication, commitment, participation and cooperation and teamwork, reward and encouragement and support have the most positive impact in descending order on the employee knowledge sharing. of course, three other cultural components (leadership and learning and enrichment) which are certainly influential in knowledge sharing have not become significant in this study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • knowledge sharing
  • Structural Equation Modeling
  • cultural components

مراجع

  • ارمغان، نگار (1393). موانع فرهنگی در تسهیم دانش از منظر مدیریت تغییر. مدیریت توسعه فناوری. 3. 107-85.
  • آرمون، عسگر، صدرالدین، ستاری و نامور، یوسف (1397). شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر اشتراک دانش میان اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. سلامت و بهداشت. 3. 197-189.
  • اسکندری، فاطمه و ولوی، پروانه (1396). بررسی موانع و راهکارهای تسهیم دانش در شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات دانشگاه شهید چمران اهواز. 86-59.
  • پهلوانی، معصومه، پیرایش، رضا، علیپور، وحیده و باشکوه، محمد (1389). بررسی و اولویت‌بندی عوامل فرهنگی مؤثر در به اشتراک‌گذاری دانش در مراکز تحقیق و توسعه پتروشیمی. مدیریت فناوری اطلاعات. 5. 36-19.
  • جوهچ، ماری (1387). تئوری سازمان مدرن، نمادین - تفسیری و پست مدرن (ترجمه حسن دانایی­فرد). تهران: افکار.
  • حسین زاده، سمیه، مجیبی، تورج، الوانی، سیدمهدی و رضائیان، جواد (1399). تحلیل مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی دانش‌محور با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی. مدیریت کسب و کار. 48. 136-119.
  • حسینی­فرد، مجتبی، بیات، طیبه، نیک­آیین، مجتبی و بردبار، حامد (1389). مدیریت دانش و تحلیلی بر موانع آن. راهبرد. 5. 62-19.
  • خاکپور، عباس، پرداختچی، محمدحسن، قهرمانی، محمد و ابوالقاسمی، محمود (1388). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در بین اعضای هیئت علمی. راهبرد فرهنگ. 5. 106-91.
  • خیراندیش، مهدی و ابطحی، سیدحسین (1390). تبیین عوامل فرهنگی در راستای موفقیت مدیریت دانش در سازمان (مطالعه موردی: شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران). مدیریت فرهنگ سازمانی. 2. 28-5.
  • رجایی­آذر خوارانی، عباس (1391). بررسی رابطه تسهیم دانش و قابلیت جذب دانش با بهبود کیفیت علمی از دیدگاه اعضای هیأت علمی در دانشگاه­های منتخب شهر اصفهان. (پایان­نامه کارشناسی­ارشد). دانشگاه اصفهان. ایران.
  • رحیم نیا، فریبرز، زارعی، سمیه و حاجیان، مریم (1394). ارائه مدل مفهومی رابطه فرهنگ‌سازمانی و تمایل به تسهیم دانش به‌واسطه اعتماد و تعهد سازمانی. مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین­المللی ابزار و تکنیک­های مدیریت. تهران. 16-15 دی 1394. مؤسسه اطلاع­سانی نارکیش.
  • رفوآ، شبنم و عباسی سورکی، فاطمه (1394). تأثیر عوامل سازمانی و تکنولوژیکی بر تسهیم دانش در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، پردازش و مدیریت اطلاعات. 1. 239-217.
  • زوارقی، رسول (1396). بررسی موانع فرهنگی استقرار مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی (مطالعه موردی: کتابخانه‌های دانشگاه‌های تبریز و علوم پزشکی تبریز). تحقیقات کتابداری و اطلاع­رسانی دانشگاهی. 3. 127- 101.
  • سعدی­زاده، نسیم (1393). بررسی تأثیر عوامل فرهنگی سازمان بر تسهیم دانش بین کارکنان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی. (پایان­نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. ایران.
  • سلطانی علی‌آبادی، مژگان، پورسراجیان، داریوش و اولیاء، محمدصالح (1392). تعیین و اولویت‌بندی موانع اشتراک‌گذاری دانش در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی عالی (مطالعه موردی: موسسه آموزشی عالی امام جواد (ع) یزد). پارک­ها و مراکز رشد. 34. 43-34.
  • شاین، ادگار (1383). فرهنگ سازمانی (ترجمه محمد ابراهیم محجوب). تهران: فرا.
  • عبدی، فریدون (1389). بررسی رابطه بین دو دسته از عوامل سازمانی (ساختار و فرهنگ) با مدیریت دانش در دانشگاه افسری امام علی. مدیریت نظامی. 39. 130-109.
  • عدلی، فریبا (1384). مدیریت دانش: حرکت به فراسوی دانش. تهران: فراشناختی اندیشه.
  • علامه، سیدمحسن، شائمی برزکی، علی و سیدصدری، الناز (1391). شناسایی موانع تسهیم دانش در شرکت پالایش نفت اصفهان (مطالعه پدیدارشناسی). پژوهش­های مدیریت منابع انسانی. 3. 143-119.
  • قاسمی، الهام، شاهی، سکینه و مهرعلیزاده، یدالله (1399). بررسی فرهنگ‌سازمانی پارسونز با به اشتراک‌گذاری دانش در سازمان آموزش و پرورش منطقه ارژن شیراز. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 1. 24-1.
  • قهرمانیان، پروین و هدایتی خوشمهر، عزیز (1394). بررسی عوامل فرهنگی در به اشتراک‌گذاری دانش اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، چهارمین کنفرانس ملی و دومین کنفرانس بین­المللی حسابداری و مدیریت با رویکردهای کاربردی و پژوهشی نوین.
  • کریمی زارچی، مجتبی، قاسمی، حسین و غلامی، نازنین (1390). به اشتراک‌گذاری دانش، موانع و راهکارها (مطالعه موردی در صنعت نفت). اکتشاف و تولید نفت و گاز. 79. 20-16.
  • مانیان، امیر، میرا، سیدابوالقاسم و کریمی، احسان (1390). بررسی شاخص‌های مؤثر بر تسهیم دانش در میان دانشجویان دوره‌های آموزش الکترونیکی (مطالعه موردی: مرکز آموزش‌های الکترونیکی دانشگاه تهران). پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران. 1. 65-47.
  • نیکوکار، غلامحسین و حکیم، امین (1391). الگوی همراستایی استراتژیک مدیریت دانش در سازمان. پژوهش­های مدیریت در ایران. 1. 188-167.
  • هوشمند، هانیه و افسر، امیر (1396). اولویت­بندی عوامل فرهنگی مؤثر بر مدیریت دانش در بانکداری الکترونیکی. علوم و فنون مدیریت اطلاعات. 3. 130-110.
  • یوسفی گرجی، نبی­اله، اسماعیل­پور، منصور، اسلامبولچی، محمدرضا، ربیعی مندجین، علیرضا و امیرکبیری، علیرضا (1398). عوامل کلیدی موفقیت در پیاده‌سازی مدیریت دانش (مطالعه موردی: اداره کل آموزش‌وپرورش استان مازندران). مدیریت راهبردی دانش سازمانی، 6، 179-139.

Reference:

  • Al-Alawi, A.I, Al-Marzooqi, N.Y. Fraidoon Mohammed, Y. (2007). Organizational culture and knowledge sharing: critical success factors. Journal of Knowledge Management. 11 (2). 22-42.
  • Al Hawamdeh N, AL Qatamin A. (2021). The Effect of Cultural Dimensions on Knowledge-Sharing Intentions: Evidence from Higher Education Institutions in Jordan, Journal of Asian Finance. Economics and Business. 8 (5). 1079–1089.
  • Cabrera, E. F. and Cabrera, A. (2005). Fostering knowledge sharing through people management practices. The International Journal of Human Resource Management. 16 (5). 720–735.
  • Bureš, V (2003). Cultural Barriers in Knowledge Sharing, E+M Economics and Management, Liberec.6.57-62.
  • Cabrera, W.C. Collins, J.F. Salgado (2006). Determinants of individual engagement in knowledge sharing. The International Journal of Human ResourceManagement. 17(2). 245-264.
  • Davenport, T. H. Prusak, L. (1998). Working knowledg: How organizations manage what the know. Boston, Massachusetts. Harvard business school press.
  • Figurska, I. (2012). Cultural aspects of Knowledge Management, Human Resources Management & Ergonomics.
  • Fornell, C. Larcker, D. (1981). Evaluating Structural Equation Modeling with Unobserved Variables and Measurement Error. Journal of Marking Research. 18(1).
  • Gowming, D. Chau, G. L. S.T. Kaohsiung, T. Martin G. (2010). Knowledge-sharing intention in Vietnamese organizations, The journal of information and knowledge management systems. 40 (3/4). 262-276.
  • Haas, M.R. and Hansen, M.T. (2007). Different knowledge, different benefits ،Toward a productivity perspective on knowledge sharing in organizations. Strategic Management Journal. 28(11). 1133-1153.
  • Hashemi, S. A.(2013). The Relationship between Knowledge Management and Organizational Culture in Lamerd Islamic Azad University in the academic year 2012-2013. Management Conference. Challenges and Solutions. Shiraz.
  • Hoof, B. V. D. Redder, J. A. D. (2004). Knowledge Sharing In Context: The Influence of Organizational Commitment, Communication Climate and CMC Use on Knowledge Sharing. Journal of Knowledge Management. 8(6). 117-130.
  • Kathiravelu S. R. Abu Mansor N. N. Ramayah T. Idris N. (2014). Why Organisational Culture Drives Knowledge Sharing? international Conference on Innovation, Management and Technology Research, Malaysia. 22 – 23.
  • Issa, R.R.A. Haddad, J. (2008). Perceptions of The Impacts of Organizational Culture And Information Technology On Knowledge Sharing In Construction. Construction Innovation, 8(3). 182-201.
  • Kim, S. Lee, H. (2006). The Impact of Organizational Context And Information Technology On Employee Knowledge-Sharing Capabilities. Public Administration Review. 66(3). 370-385.
  • Kucharska, W. & Bedford, D. A. (2019). Knowledge sharing and organizational culture dimensions: does job satisfaction matter? Electronic Journal of Knowledge Management. 17(1). 1-18.‏
  • Rahman, S. Zahidul Islam, M .D. Ahad Abdullah, A. (2017). Understanding factors affecting knowledge sharing: A proposed framework for Bangladesh’s business organizations, Journal of Science and Technology Policy Management. 8(3). 275-298.
  • Siddiqui, S. H. Rasheed, R. Nawaz, S., & Abbas, M. (2019). Knowledge sharing and innovation capabilities: The moderating role of organizational learning. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS). 13(2). 455-486.‏
  • Tangaraja, G., Rasdi, R. M., Samah, B. A. and Ismail, M. (2016). Knowledge sharing is knowledge transfer: a misconception in the literature, Journal of Knowledge Management, 20 (4). 653-670.
  • Tenenhaus, M. Amato, S. Esposito Vinzi, V. (2004). A global goodness-of- fit index for PLS structural equation modeling, Proceedings of the XLII SIS Scientific Meeting. 739–742.
  • Wetzels, R. Raaijmakers, J. G. W. Jakab, E. & Wagenmakers, E. J. (2009). How to quantify support for and against the null hypothesis: A flexible Win BUGS implementation of a default Bayesian t–test, Psychonomic Bulletin & Review. 16. 752-760.
  • Yang, J. T. (2010). Antecedents and consequences of knowledge sharing in international tourist hotels. International Journal of Hospitality Management. 29(1). 42-52.
  • Zahidul Islam, M. Maheen Ahmad, S. Hasan, I. Uddin Ahmed, S. (2011). Organizational culture and knowledge sharing: Empirical evidence from service organizations. African Journal of Business Management. 5 (14). 5900-5909.
  • Zimmermann, A. Ilan osshri, E. lio liou, A. (2017). Gerbasi ،Sourcing inor out ،Implications for social capital and knowledge sharing, journal of staregic information system.13 (2). 82-100.
مدیریت دانش سازمانی
دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 14
شماره پیاپی 14، فصلنامه پاییز
آذر 1400
صفحه 63-101

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 20 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 07 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 30 آذر 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار