رابطه ابعاد ساختار سازمانی با اجرای مدیریت دانش بر مبنای الگوی بوکوویتز و ویلیامز(نمونه پژوهش: 15 سازمان شهرستان شهرکرد)

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسنده

استادیار، گروه مدیریت برنامه‌ریزی فرهنگی، دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ابعاد ساختار سازمانی با اجرای مدیریت دانش بر مبنای الگوی بوکوویتز و ویلیامز انجام شده است.جامعه آماری پژوهش، کارکنان و مدیران 15 سازمان شهرستان شهرکرد به تعداد 4560 نفر هستند که از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران 322 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه براساس روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با تخصیص متناسب بین آنها توزیع و داده‌ها جمع‌آوری شد.ابزار مورد استفاده پرسشنامه استاندارد ساختار سازمانی رابینز (1986) و مدیریت دانش بوکوویتز و ویلیامز (1999) بود. روایی محتوایی پرسشنامه را تعدادی از متخصصان خبره و صاحبنظران و روایی صوری آن را تعدادی از پاسخگویان تأیید کردند. به علاوه روایی سازه پرسشنامه نیز محاسبه و مورد تأیید واقع شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ و برای پرسشنامه ساختار سازمانی 9/0 و برای پرسشنامه مدیریت دانش 97/0 برآورد، و شاخصهای آن بیش از 7/0 برآورد شد برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار اسمارت پی­ال­اس استفاده و در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت پذیرفت. در بخش آمار توصیفی از ویژگیهای آماری شامل فراوانی، درصد وزنی، میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی ازمدل‌سازی معادلات ساختاری برای آزمون فرضیه‌ها و الگوی مفهومی پژوهش استفاده شد. یافته‌ها نشان داد بین ابعاد ساختار سازمانی با به‌دست آوردن دانش، به‌کار بردن دانش، یادگیری دانش، تسهیم و مبادله دانش، ارزیابی دانش، ایجاد و تثبیت دانش و استفاده بهینه از دانش رابطه معناداری وجود دارد .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relation between Organizational Structure Dimensions and Knowledge Management on the Basis of Bukowitz and Williams Model (Case study: 15 Organizations in Shahrekurd)

نویسنده [English]

  • Mehrdad Sadeghi
Department Of management, Isfahan(khorasgan)Branch, Islamic Azad university, Isfahan, Iran
چکیده [English]

This study is aimed at investigating the relation between the dimensions of organizational structure and knowledge management based on Bukowitz and Williams’s model. The statistical population consists of 4560 employees and managers of 15 organizations in Shahrekurd, 322 of whom were selected as the sample by Cochran formula. The questionnaires were distributed proportionally, on the basis of stratified sampling method, among them and data were collected. Research tools included Robbins’ Organizational Structure Questionnaire (1986) and Bukowitz & Williams Knowledge Management Questionnaire (1999). The content validity of the questionnaire was confirmed by a number of experts and its face validity was confirmed by a number of respondents. Furthermore, the construct validity of the questionnaire was tested and confirmed. Reliability of the questionnaire was estimated according to Cronbach's alpha. It was 0.9 for organizational structure questionnaire, and 0.97 for knowledge management questionnaire. Its indicators were estimated more than 0.7. The PLS smart software was employed for data analysis, which was conducted at two descriptive and inferential statistical levels. In the descriptive statistics section, statistical features including frequency, percentage, mean and standard deviation were applied. In the inferential statistical stage, structural equation modeling was used for testing the hypotheses and designing the conceptual model of the research. The results revealed that there was a significant relation between the dimensions of organizational structure and knowledge acquisition, knowledge application, knowledge learning, knowledge sharing and exchange, knowledge evaluation, knowledge creation and consolidation and optimal use of knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dimensions of organizational structure
  • knowledge management
  • Bukowitz and Williams Model
آزادبخت، یوسف؛ زاهدبابلان، عادل؛ معینی­کیا، مهدی؛ خالق­خواه، علی (۱۳۹۵). بررسی ارتباط ساختار سازمانی با خلاقیت شغلی کارکنان آموزش و پرورش اردبیل، اولین کنفرانس بین­المللی پژوهشهای نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران. قم: دبیرخانه دائمی کنفرانس، استانبول : مؤسسه مدیران ایده­پرداز پایتخت ویرا.
اسفندیاری، محمدجواد؛ آدابی، حمیدرضا (1392). بررسی رابطه بین مدیریت دانش و توانمندسازی روانشناختی منابع انسانی در شهرداری تهران. فصلنامهمطالعاتمدیریتشهری. ش25: 38-12.
افزاره، عباس (1386). مدیریت دانش: مفاهیم، الگوها، اندازه­گیری و اجرایی.ج دوم، تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر. چ دوم. انتظامی. دوره 6. ش 2: ص 32-1.
بابائیان، علی؛ رضایی، انسیه (1393). تحلیل ارتباط ساختار سازمانی ناجا با چابکی سازمان در ارائه خدمات انتظامی (مورد مطالعه: دانشگاه علوم انتظامی). فصلنامه پژوهشهای مدیریت انتظامی. ویژه­نامه: 28-7.
برجرون، برایان (1386). مدیریت دانش. ترجمه غلامرضا ملک­زاده. تهران: پژوهشکده علوم و صنایع غذایی خراسان رضوی.
برگردون، برایان (1386). مدیریت دانش. ترجمه محمد قهرمانی. مؤسسه تحقیقات و آموزشی مدیریت.
بزرگ­نژاد، عبدالرضا؛ قاسمی، مهران (۱۳۹۵). بررسی تأثیر تکنولوژی، فرهنگ و ساختار سازمانی بر فرایند مدیریت دانش در دانشگاه آزاداسلامی. واحد بین­المللی کیش. پنجمین کنفرانس بین­المللی حسابداری و مدیریت.
تقی­زاده، محمد؛ شاکری، مجتبی (1392). بررسیرابطهبینزیرساختهایسازمانیواثربخشیمدیریتدانش (مطالعهموردی:شهرداریمشهد). نهمین کنفرانس بین­المللی مدیریت. تهران.
جلیلی، فریبا؛ روحانی، سیدعلی­اکبر (۱۳۹۵). بررسی و مقایسه امکان سنجی اجرای مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر کرمانشاه و اصفهان براساس الگوی بکوویتز و ویلیامز. سومین کنفرانس بین‌المللی علوم و مهندسی.
داونپورت، ن؛ پروساک ل (1379). مدیریت دانش. ترجمه حسین رحمان سرشت.تهران:  نشر سایکو.
رجایی­پور؛ سعید، سیادت، علی، دانشگرمبارکه، ریحانه (1393). بررسی رابطهابعادساختارسازمانیومیزانکاربستمؤلفه­هایمدیریت استراتژیک در دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
 
رحمان­سرشت؛ حسین، رادمرد؛ قادر، گلوانی، محمد (1390). رابطه ساختار سازمانی و مدیریت دانش (مطالعه­ای در معاونت تولید قطعات پرسی شرکت ایران خودرو). مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 9. ش 23: 49-31.
رضائیان؛ علی (1388). اصولمدیریت. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها.
زاهدبابلان؛ عادل، معینی­کیا؛ مهدی (۱۳۹۵). بررسی رابطه ساده و چندگانه ابعاد مدیریت دانش با رفتار نوآورانه کارکنان، اولین کنفرانس بین­المللی پژوهشهای نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران. قم: دبیرخانه دائمی کنفرانس.
سازمان تأمین اجتماعی استان کردستان، کنفرانس جهانی مدیریت، اقتصاد حسابداری و علوم انسانی در آغاز هزاره سوم. شیراز: پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز.
شوقی؛ بهزاد، آقاجانی؛ طهمورث (1392). بررسی تأثیر ساختار سازمانی بر فرهنگ سازمانی.مجلهمطالعاتدرمدیریت. س چهارم. ش 2: 79-69.
صمدی­ میارکلائی؛ حسین، آقاجانی، حسنعلی (1393). الگوی معادلات ساختاری ارتباط میان ساختار سازمانی و توانمندسازی روانشناختی کارکنان. فصلنامهجامعه­شناسی. ش 1.
علاقه­بند، علی (1389). مدیریتعمومی. تهران: نشر روان.
فرج­پور؛ قاسم، قره­داغی، حسین (۱۳۹۴). مطالعه اجمالی ارتباط ساختار سازمانی با مدیریت دانش. اولین همایش بین­المللی حسابداری، حسابرسی مدیریت و اقتصاد. اصفهان: دبیرخانه همایش.
کریمی­مونقی؛ حسین، حسنیان؛ مرضیه، آهنچیان؛ محمدرضا (1393). بررسیوضعیتمدیریتدانشدر علوم پزشکی. مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی. دوره 7. ش 16.
 کنفرانس کارافرینی و نوآوری­های باز. تهران: همایشگران مهر اشراق.
محمدی­استانی؛ مرتضی، شعبانی؛ احمد، رجایی­پور؛ سعید (1392). امکان­سنجی و اجرای مدیریت دانش در کتابخانه­های دانشگاهی شهر اصفهان بر پایه الگوی بکوویتز و ویلیامز. پژوهشنامهکتابداریواطلاع­رسانی. دوره 1. ش 1: ص 41-23.
مرادی؛ محمدحسن، خادم؛ سید مهدی (1392). ساختار سازمانی و سبکهای رهبری با رویکرد پلیس جامعه­محور. نظم و امنیت. فصلنامه نظم و امنیت اجتماعی، دوره 6، شماره 2: 32-1.
مقیمی؛ سیدمحمد، رمضان؛ مجید (1393). مدیریت دانش و فناوری اطلاعات. ج نهم. تهران: انتشارات راهدان.
منوریان؛ عباس، خیراندیش؛ مهدی، عسگری؛ ناصر (1390). توسعه ابعاد ساختاری سازمان در تناسب با رویکرد
 مدیریت دانش. مدیریتفناوریاطلاعات. دوره 3. ش 7: ص 150ـ120. موردی شرکت همکاران سیستم. مجله مدیریت توسعه و تحول. ش 4: 7-19.
نصیر­ ولیک­بنی؛ فخرالسادات، شایگانی؛ سمیرا (1395). بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و توسعه سازمانی. مجله مدیریت توسعه و تحول. دوره 26. ش 51: ص 51-45.
هادی­زاده­مقدم؛ اکرم، رامین­مهر؛ حمید، حیدری؛ حامد (1389). ارائه الگوی توفیق مدیریت دانش، فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی،  دوره 1. ش 4: ص 90-83.
واعظی؛ رضا، مسلمی؛ طیبه (1388). شناسایی عوامل سازمانی مؤثر بر اجرای مطلوب سیستم مدیریت دانش (مطالعه موردی شرکت همکاران سیستم). فصلنامه مدیریت توسعه و تحول. دوره 2: 19-7.
Alawamleh S., Abdalraheem Kloud M .2013. Impact of Organizational Structure on Knowledge Management in the Jordanian Insurance Companies: From the Perspective of the Supervisory  Leadership, International Journal of Business and Social Science, Vol. 4, No. 11, Pp. 326-425.
Alex T., Lai-Ying L., Keng-Boon O . 2016. Can competitive advantage be achieved through  Knowledge management? A case study on SMEs, Expert Systems with Applications, Vol. 65,     No. 15, Pp.136-151.
Battaglia D., Landoni P., Rizzitelli F. 2017. Organizational structures for external growth of  University Technology Transfer Offices: An explorative analysis, Technological Forecasting    and Social Change, Vol. 40, No.4, Pp 1014–1019.
Chidambaranathan K., Swarooprani B. S. 2015. Knowledge Management as a Predictor of      Organizational Effectiveness: The Role of Demographic and Employment Factors, the Journal Of Academic Librarianship, Pp 41-92.
Dalmarco G., Maehler A., Trevisan M. 2017. The use of knowledge management practices by   Brazilian startup companies, Vol. 29, No. 8, Pp 368–489.
Gardanab J., Mattab N. 2017. Enhancing knowledge management into systems engineering  Through new models in SysML, Vol. 60, No.4, Pp 169–174.
Hamdy M., Mahrous Z .2016. Investigating Knowledge Management Enablers Affecting  Knowledge Management Success in Middle East and North Africa, Review of Contemporary  Business Research, Vol. 5, No. 1, Pp 115–125.
Kegan B., Kurt M .2016. An Empirical Study of the Relationship between Knowledge  Management Practices and Strategy Formulation Capabilities,  Social and Behavioral Sciences,  Vol. 23, No. 15, Pp.739-745.
Liao C. 2010. System perspective of knowledge management, organizational learning, and  Organizational innovation, Expert Systems with Applications, Vol. 37, No.2, Pp 1096–1103.
 Lopes M., Scavarda A., Hofmeister L .2017. An analysis of the interplay between organizational  Sustainability, knowledge management, and open innovation, Journal of Cleaner Production,     Vol. 142, No. 5, Pp 476–488.
Mahmoudsalehi M., Moradkhannejad R., Khalil S .2012. "How knowledge management is Affected by organizational structure, The Learning Organization, Vol. 19, No. 6, Pp.518-528.
Murad A., Imran A., Khalid A. 2017. The effect of organizational structure on absorptive capacity  In single and dual learning modes, Journal of Innovation & Knowledge.
Nor’ashikin A., Alexei T., Dick W., Inga H . 2017. Knowledge management systems success in      Healthcare: Leadership matters, International Journal of Medical Informatics, Vol. 97, No. 19, Pp. 331-340.
Poghosyan L., Allison A., Grant R. 2017. Organizational structures and outcomes of newly hired & experienced practitioners in New York State, Nursing Outlook, Vol. 2, No.4, Pp 76–159.
Rodgers W., Mubako G., Hall L .2017. Knowledge management: The effect of knowledge transfer On professional skepticism in audit engagement planning, Computers in Human Behavior, Vol.  70, No. 15, Pp.564-574.
Shibayama T .2017. Organizational structures of urban public transport - a diagrammatic  Comparison with UML, Transportation Research Procedia, Vol. 25, No. 1, Pp 3678–3697.
Tong Haa Sh., May-Chiun L., Yin-Chai W .2016. Relationship between Knowledge Management  and Organizational Performance: A Test on SMEs in Malaysia, Social and Behavioral Sciences,  Vol. 224, No. 15, Pp.184-189.
Tseng Sh .2014. The impact of knowledge management capabilities and supplier relationship  Management on corporate performance, International Journal of Production Economics, Vol.  25, No. 15, Pp.39-47.
Wahba M .2015. The impact of organizational structure on knowledge management processes in  Egyptian context, The Journal of Developing Areas, Vol. 49, No. 3, Pp 275–292.