مدل‌یابی معادلات ساختاری رابطه فرهنگ سازمانی با فرایند پیاده سازی مدیریت دانش (نمونه پژوهش: شهرداری زاهدان)

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، زاهدان، ایران.

2 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

3 استاد، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

در آستانه هزاره سوم، مدیریت دانش، به‌عنوان یک نیاز استراتژیک برای مؤسسات، سازمانها و نهادهای خدماتی مطرح است و تضمین‌کننده برتری‌های بلند‌مدت برای سازمان ها و جوامع و نشان‌دهنده میزان بهره­گیری آنها از سرمایه های انسانی، فکری و اطلاعاتی است. یکی از عوامل اصلی پیاده‌سازی مدیریت دانش فرهنگ سازمانی است. پژوهش با هدف تحلیل ساختاری رابطه فرهنگ سازمانی با فرایند پیاده­سازی مدیریت دانش با رویکرد پژوهش آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش با بهره­گیری از شیوه دلفی و دیدگاه صاحبنظران به روش تحلیل محتوای جهتدار و تلخیصی و مصاحبه­های نیمه ساختار‌یافته، دوازده مؤلفه فرهنگ سازمانی مبتنی بر دانش در جامعه آماری استخراج شد که این مؤلفه­ها شامل میل به دانش، دانشکارمحوری، آموزش و یادگیری، ارتباطات متقابل دانشی، همدلی، جمعگرایی دانشی، التزام به برنامه دانشی، ارزیابی و پاداش دانشی، مشروعیت دانشی، زمانبندی دانشی، انعطاف دانشی و صیانت دانش است. در بخش کمّی از روش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی با استفاده از نرم‌افزار لیزرل و روش مدل‌یابی معادلات ساختاری، ارتباط هر یک از این مؤلفه­ها با فرایند پیاده­سازی مدیریت دانش تحلیل شد. در مرحله کیفی نمونه آماری 33 نفر خبره مرتبط با موضوع انتخاب شدند و در مرحله کمی، نمونه آماری شامل 141 نفر از کارکنان شهرداری زاهدان هستند که به روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند. پس از تجزیه و تحلیل، مشخص شد در ارتباط فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش، مؤلفه­های التزام به برنامه دانشی و قدرت و مشروعیت دانشی بیشترین تأثیر را بر فرایند پیاده­سازی مدیریت دانش در شهرداری زاهدان دارد و در پایان نیز راهکارهای اجرایی در این زمینه ارائه شد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modeling of the Relation between Organizational Culture and the Process of implementing Knowledge Management (Case Study: Zahedan Municipality)

نویسندگان [English]

  • Hamid Akbari 1
  • Badredin Orei Yazdani 2
  • Noormohammad Yaghoobi 3
1 Faculty of Management, Islamic Azad University, Zahedan Branch
2 Faculty of Management, Sistan and Baluchestan University
3 Faculty of Management, Sistan and Baluchestan University
چکیده [English]

At the beginning of the third millennium, knowledge management has been developed as a strategic requirement for service institutions, organizations, and foundations. It guarantees long-term excellence for organizations and communities, and reflects the extent to which they have benefited from human and intellectual capital, and information. Organizational culture is one of the key factors in implementing knowledge management. This research is aimed at investigating the relation between organizational culture and the process of knowledge management through a combined research approach. Using Delphi method and referring to the viewpoints of experts by content analysis and conducting semi-structured interviews in the qualitative stage of the research, the researchers identified twelve components of knowledge-based organizational culture in the statistical population. These components included desire to achieve knowledge, knowledge-work orientation, teaching and learning, knowledge related interactions, sympathy, knowledge popularization, commitment to knowledge programs, knowledge evaluation and reward, knowledge legitimacy, knowledge scheduling, knowledge flexibility, and knowledge preservation. In the quantitative part of the research, descriptive and correlation methods using LISREL software and structural equation modeling were used. The relation of each of these components with the process of knowledge management was analyzed. In the qualitative phase, 33 experts in the field were selected, and in the quantitative phase, the sample consisted of 141 of the employees of Zahedan municipality selected by random sampling. Having analyzed the data, the researchers found out that the components of knowledge program and knowledge legitimacy are most effective in the process of knowledge management in Zahedan municipality in relation to organizational culture and knowledge management. Finally, some practical solutions were proposed for dealing with the issues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • organizational culture
  • knowledge management
  • knowledge legitimacy
  • mixed method research
  • Zahedan municipality

مراجع

چیاشن چن، اوگیوارا ناوکی؛ نایر پرابا، یانگ رون (1396). مدیریت دانش (ترجمه مهیار و محمد‌رضا حسنی، پایدار). تهران: نشر نوین.
حسین‌پور، عباس؛ علی‌پور، محمد باقر (1397). شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی. فصلنامه رشد فناوری. س چهاردهم. 54: 54-46.
دارابی، رویا؛ نصیری، محمد؛ مولایی، ایل‌دوله (1396). بررسی تأثیر سرمایه فکری بر فرایندهای مدیریت دانش متأثر از فرهنگ سازمانی ( دانشگاه علوم پزشکی مازندران). مدیریت سلامت. 20: 74-65.
درگاهی، حسین؛ اسدی، صدیقه؛ احمدی، بتول؛ محمودی، محمد (1397). بررسی رابطه مدیریت دانش با خلاقیت و نوآوری سازمانی در کارکنان بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران. فصلنامه بیمارستان. س‌هفدهم. 1:  106-96.
دیلمقانی، میترا؛ فهیم‌نیا، فاطمه؛ ابویی‌اردکان، محمد (1395). طراحی مدل مفهومی برای سنجش فرهنگ دانش سازمانی. مدیریت فرهنگ سازمانی. دوره 14. 2: 407-389.
رجبی سنگتراشانی، مهرآرا (1397). عوامل مؤثر بر اجرایی شدن نظام مدیریت دانش. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی. س دوازدهم. 2: 89-75.
رجبی فرجاد، حاجیه؛ میرسپاسی، نیلوفر؛ عیسی‌پور، حمیدرضا (1397). تأثیر مدیریت دانش بر رفتار کارافرینانه کارکنان در سازمان مطالعه موردی شهرداری منطقه 9. فصلنامه مدیریت آینده پژوهی مدیریت. س بیست و هشتم. 114:25-38.
رضوی، محمدرضا، قلی‌پورکنعانی، یوسف (1397). ارائه الگوی مدیریت دانش بین کارکنان شرکت صنعتی دریای ایران (صدرا). فصلنامه پژوهش کاربردی در فنی مهندسی. ش هشتم. 237-247.
رونقی، محمدحسین؛ فیضی، کامران؛ اسدپور، امین (1396). ارزیابی ابعاد مدیریت دانش در سازمان بر پایه نظریه سیستم‌های‌گری. فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلاعات. 19: 96-77.
زمانی کوخالو، لیلا؛ زمانی کوخالو، مریم (1397). رابطه مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی کارکنان خدمات شهری سازمان شهرداری تهران. اولین همایش بررسی چالشها و ارائه راهکارهای نوین مدیریت شهری.
صابرمعاش، نوید؛ زرگر، محمد؛ اسماعیل‌زاده، ناصر (1۳۹7). نقش تعدیلگر فرهنگ سازمانی در تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی (مورد مطالعاتی: مجتمع سنگ آهن سنگان). پنجمین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در مدیریت و حسابداری. تهران. انجمن مدیریت ایران.
قاسمی، بهزاد؛ والمحمدی، چنگیز (1397). طراحی مدل بلوغ مدیریت دانش در کلاس جهانی بر اساس مدل تعالی: یک رویکرد آمیخته. پژوهشهای مدیریت عمومی. س یازدهم. 40:  107-97.
محمداسماعیلی، صدیقه؛ سیدوکیلی، سیده ریحانه (1397). تأثیر فراموشی سازمانی بر استقرار مدیریت دانش. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت. س 27. 89 : 39-71.
منافی شرف‌آباد، قاسم (1397). تأثیر اقدامات مدیریت دانش بر اثر بخشی عملکرد پروژه در سازمانهای پروژه محور. مجله نخبگان علوم و مهندسی. ج 3. 2: 211-222.
میرهاشمی، سیدمرتضی (۱۳۹۶). بررسی تأثیر مدیریت دانش بر فرهنگ سازمانی در نیروگاه شهید مفتح همدان. دومین کنفرانس سالانه اقتصاد، مدیریت و حسابداری. اهواز. دانشگاه شهید چمران. سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان.
نجفی، خلیل (1397). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش با نقش میانجی سرمایه اجتماعی در بیمارستان بقیه الله الاعظم علی آبادکتول. تهران: نخستین کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در مدیریت و اقتصاد مقاومتی.
نوابی، سیدسعید؛ اعظم مرضیه (1397). بررسی استراتژی و کارکردهای مدیریت دانش بر بهبود عملکرد، نوآوری و توانمندسازی سازمان. کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
نوروزی، علی؛ خداوردار، عاطفه (1396). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش (مطالعه موردی: کارکنان دانشگاه پیام نور شیراز). سومین همایش بین‌المللی افق‌های نوین در علوم تربیتی، روانشناسی و آسیب اجتماعی.
 
هرج حسن‌آبادی، فهیمه؛ مظفری، محمدمهدی (1396). ضرورت پیاده‌سازی مدیریت دانش در سازمانها و نقش آن در کسب مزیت رقابتی. اولین کنفرانس ملی مطالعات نوین مدیریت در ایران.
یمینی، فروغ؛ شیرویه‌زاده، هادی (۱۳۹۷). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اصلی موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌های خدماتی با رویکرد فرهنگ سازمانی (مطالعه موردی: مدیریت امور شعب بانک رفاه استان اصفهان). چهارمین کنفرانس بینالمللی مهندسی صنایع و سیستمها. مشهد. دانشگاه فردوسی.
 
Ahmad, Hesham Saleh (2010). Development of KM Model for knowledge management implementation and application in construction projects. A Thesis submitted to The University of Birmingham for the degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY.
Amiresmaeli MR, Nequeimoghaddam M, Khosravi S. Relationship between dimensions of organizational culture and knowledge management:The Case of Kerman University of Medical Sciences.,Health Information Management.2014; 11: 770-778.
Cahyaningsiha,b, & Indra Sensusea, D ., and Handrie Nop rissona,c .(2017) .A New Model of Knowledge Management in Government Human Capital Management. 4th Information Systems International. In Proceedings of the 4th Information Systems International Conference 2017(pp.61-68). 6-8 November 2017, Bali,Indonesia.
Davenport, T. H. and Volpel, S. C. (2001), “The Rise of Knowledge Towards Attention Management”, Journal of Knowledge Management, Vol. 5, No. 3, pp. 212.
De Long DW, Fahey L. (2000), Diagnosing cultural barriers to knowledge management. Academy of Management Executive. 2000;14:113.
Godinho da CostaaJosé Francisco de Carvalho Rezendea Roberto George (2018) .Strategic alignment of knowledge management and value creation:implications on to an oil and gas corporationImplica¸cões do Alinhamento Estratégico da Gestão do Conhecimento na Gera¸cão de Valor: umEstudo na Indústria de Óleo e Gás . RAUSP Management Journal.
Hansen, M. T., Nohria, N. and Tierney, T. (1999), “What’s Your Strategy for Managing Knowledge?”, Harvard Business Review, pp. 106-116.
Hariharan, Arun, (2008) knowledge management: strategic tool, Journal of knowledge management practice, P-P: 52.63.
Hellebrandt,T., Heine, I.,and Schmitt,R.H.(2018). Knowledge management framework for complaint knowledge transfer to product development. ProcediaManufacturing, 21, 173-180.
Ke. W & Wei. K (2008), Organizational culture and leadership in ERP implementation, Decision support systems, pp. 208 – 218.
Kianto, A .,& Vanhala M., and Pia Heilmann. (2018). The impact of knowledge management on job satisfaction. JOURNAL OF KNOWLEDGE MANAGEMENT VOL. 20 NO. 4 2018 pp. 621-636, © Emerald Group Publishing Limited, ISSN 1367-3270.
Kuan, Y. W. (2005). Critical success factors for implementing knowledge management in small and medium enterprises. Industrial Management & Data Systems .105 (3) , 262-273.
Liebowitz, J. (1999), “Key Ingredients to the Success of an Organization’s Knowledge Management Strategy”, Knowledge and Process Management, Vol. 6, No. 1, pp. 37-40.
Lim DH, Song JH, Yoon SW. (2014), Trends and issues in integrating knowledge management and organizational learning for workplace performance improvement. Handbook of human resource development. 2014:369-85.
Mathi, K. (2004). Key success factors for knowledge management. available at: www.dmreview.com/whitepaper .
Nisara Tahir M, Prabhakarb G, .(2019). Social media information benefits, knowledge management and smart organizations . Journal of Business Research 94 (2019) 264–272. journal homepage: www.elsevier.com/locate/jbusres.
Ogiela, L.(2015). Advanced techniques for knowledge management and access to strategic information. International Journal of Information Management 35 , 154–159.
Powell C. (2003). The Delphi Technique: Myths and Realities, Methodological Issues in Nursing Research, 41 (4).
Qiao-yuan YAN1, Fei XIANG, Xiao-xu SHI,Qin ZHU (2018). Implementation of Knowledge Management in Chinese Hospitals. Current Medical Science. 38(2):372-378.
Rehman, shafiq (2006), Employee empowerment through training, Gomal University Journal of Research, pp. 33 – 48.
Santoro G, Vrontis D, Thrassou A, Dezi L .(2017). The Internet of Things: Building a knowledgemanagement systemfor open innovation and knowledge management capacity . Technological Forecasting & Social Change . TFS-18875; No of Pages 8
Sayyadi Tooranloo, H. & Sadat Ayatollah, A •&   Alboghobish S .(2018) . Evaluating knowledge management failure factors usingintuitionistic fuzzy FMEA approach . Knowl Inf Syst https://doi.org/10.1007/s10115-018-1172-3
Smith SN, Almirall D, Prenovost K, Goodrich DE, Abraham KM, Liebrecht C, Kilbourne AM.(2018), Organizational culture and climate as moderators of enhanced outreach for persons with serious mental illness: results from a cluster randomized trial of adaptive implementation strategies. Implementation Science. 2018;13(1):93.
Skyrme, D. (2000), “Knowledge Management: Making Sense of an Oxymoron”, www.skyrme.com/pubs/knwstrat.htm. Accessed 13 November 2001.
Stankovic, N., & Micic, Z. (2018). Innovating and management of the knowledge base on the example of IT applications. Telematics and Informatics, 35(5),1461-1472.
Sujatha, R Krishnaveni , R.(2017). Knowledge creating ba as a determinant of work performance of employees: An  empirical analysis among pump manufacturing firms in South India . Asia Pacific Management Review 1e8. journal homepage: www.elsevier.com/locate/apmrv.
Valmohammadi, Changiz. (2010), “Identification and prioritization of critical success factors of knowledge management in Iranian SMEs: An experts’ view” , African Journal of Business Management, Vol. 4 , NO.6 , pp.915-924.
Wang, K., O. R. Hjelmrvik, & B. Bremdal (2001), Integration to knowledge management, Trondheim, Norway: Tapir Academic Press.
Zack, M. H. (1999), “managing codified knowledge”, sloan management review, Vol. 40 No. 4, p. 45
مدیریت راهبردی دانش سازمانی
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 4
شماره پیاپی 4، فصلنامه بهار
خرداد 1398
صفحه 75-77

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 اردیبهشت 1398
  • تاریخ بازنگری: 07 خرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 15 تیر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار